Đầu năm ăn “mắm tiến vua”

Có giai thoại kể rằng, đời vua Minh Mạng, mỗi năm, người dân Quảng Ngãi phải tiến cống mắm nhum cho triều đình và bắt buộc phải cống bằng vật phẩm, không được thay thế bằng tiền. Nghe chuyện trên, anh bạn đồng nghiệp liền gọi điện thoại nhờ tôi mua hộ hai chai mắm nhum để anh cũng được “làm vua”.

Nhum thuộc loại nhuyễn thể sống ở những gành đá ven bờ biển nước ấm. Chúng còn có tên khác là nhím biển, cầu gai vì thân tròn, nhiều gai nhọn và dễ gãy. Thịt nhum có thể kho ăn với cơm, nấu cháo, trộn trứng chưng cách thủỵ... nhưng ngon nhất là chế biến món mắm.

Tuy có nhiều loại: nhum ta, nhum mỡ, nhum đen… nhưng chỉ có “nhum ta” với màu đỏ thẫm ngả sang đen, thịt chắc và thơm mới có thể làm mắm. Vì loại “nhum ta” sống nhiều ở các gành đá khu vực biển Sa Huỳnh (Quảng Ngãi) và Hoài Nhơn (Bình Định) nên mắm nhum được xem là đặc sản ở vùng biển này. Cư dân nơi đây dùng móc sắt có độ dài khoảng 1m nhẹ nhàng kéo nhum về phía mình rồi bắt bỏ vào bao, nhưng không được giật mạnh vì nhum sẽ bắn gai vào tay rất buốt.

Nhum sau khi bắt về rửa sơ qua nước lã rồi dùng dao bổ đôi lộ ra những múi thịt màu hồng trông rất bắt mắt. Dùng tăm tre gạt bỏ những gân máu rồi lấy muỗng nạo thịt cho vào bát lớn trộn với muối hột và cho vào chai đậy kín khoảng mươi ngày thế là ta đã có món mắm nhum tuyệt hảo.

Chị Võ Thị Tuyết Mai, chủ quán Minh Mai, nằm cạnh bãi biển thôn Châu Me, xã Phổ Châu, huyện Đức Phổ giới thiệu khá rành rẽ về món mắm nhum, được xem là đặc sản luôn được thực khách “ưu ái” khi đến đây. Thế là tôi nhất quyết “làm vua” với món thịt heo ba chỉ luộc thái mỏng cuốn với rau sống chấm mắm nhum.

Bát mắm nhum sền sệt, đỏ tựa như mắm ruốc, cho vào ít đường, vài lát ớt thái mỏng cùng với dăm tép tỏi Lý Sơn, thêm tí nước cốt chanh rồi khuấy đều dậy mùi thơm phức. Đĩa thịt heo luộc nằm cạnh bát mắm cùng với đĩa rau sống và bánh tráng gói ram (bánh đa nem) như mời gọi, chưa ăn đã thấy ngon.

Gắp rau sống, thịt heo cuốn với bánh tráng gói ram chấm vào bát mắm đưa vào miệng phải nói ngon khó diễn tả hết thành lời. Vị béo, ngọt từ mắm và thịt hòa quyện cùng vị cay của ớt, hương thơm của tỏi Lý Sơn xen lẫn hương vị của rau sống khiến chúng tôi cứ liên tục cuốn rồi chấm chẳng muốn dừng.

Tôi cùng hai người bạn “mải mê” với món thịt heo luộc cùng với rau sống chấm mắm nhum mà quên luôn cả chai rượu đặt bên cạnh. Đúng lúc ấy thì tôi nhận được điện thoại vợ gọi về nhà dùng cơm. Khi nghe đến mắm nhum, nàng liền bảo mua lấy vài chai để ăn dần. Tôi giật thót cả người, vội sờ chiếc ví da và thật may là còn đủ tiền để “cô nàng sành ăn” cũng được “làm vua”.

Về Sa Huỳnh ăn nhum

- Theo Trang Thy (Quảng Ngãi Online), internet